💠#با_شاهنامه_آهسته_و_پیوسته

💠#با_شاهنامه_آهسته_و_پیوسته

🔺یادداشت (١۶١)

🟧#ساسانیان
پادشاهی خسرو پرویز
گفتار اندر ایوان مدائن

🔷دکتر #بتول_فخراسلام

#خسرو_پرویز افرادی را به روم و هند و چین می فرستد و

برفتند کاریگران سه هزار
ز هر کشوری آن که بُد نامدار

وز یشان هر آن کس که استاد بود
ز خشت و ز گچ بر دلش یاد بود

چو سَد مرد بیرون شدند از میان
از ایران و اهواز و از رومیان،

از یشان دلاور گُزیدند سی
از آن سی، دو رومی و یک پارسی

برِ خسرو آمد جهاندیده مرد
بر او کار و زخم ِ بنا یاد کرد

#خسرو_پرویز به معمار رومی می گوید کاخی می خواهم که فرزندم و آنان که پیوند منند، تا دویست سال درآن جای، بنشینند و از باد و باران و آفتاب، خراب نگردد. معمار رومی می پذیرد و پس از آن که دیوار ایوان کاخ را بر می کشد، نزد شاه می رود و می گوید چهل روز باید درنگ نمود تا دیوار، اُفت خود را بکند وطاق کاخ، کج نگردد. شاه پاسخ می دهد که روا نیست و به او سی هزار درم می دهد. کاریگر راست گوی، فَرعان می داند که دانایان بر او عیب خواهند گرفت اگر برای زخم ایوان (طاق) درنگ نکند. برای همین شبانه می گریزد. شاه به گوینده _همان که سه معمار را برگزیده بود_ با خشم می گوید که چرا آن که دانش این کار را ندارد، آورده ای؟ و حال گریخته است.

هیچ کس نمی تواند کاخ را بسازد؛ تا این که پس از گذشت سه سال،آن معمار رومی پدیدار می گردد. #خسرو_پرویز همان گاه که آگاه می گردد، به پیام رسان می گوید از او بپرسد چه پوزشی دارد؟!

چنین گفت رومی که “اگر شهریار
فرستد مرا با یکی استوار،

بگویم بدان کاردان پوزشم
به پوزش به جای آید آمُرزشم”

معمار رومی پس از اندازه گیری دیوار کاخ نزد شاه می آید و به او می گوید که اگر طاق را می زدم، نه دیوار می ماند و نه طاق و نه کار و نه من. خسرو در می یابد که او حقیقت را می گوید و رومیانی را که پس از گریختن معمار، زندانی کرده بود، آزاد می کند و به آنها بسی دینار می دهد و به معمار نیز.

پس از هفت سال ساخت ِ ایوان مدائن به پایان می رسد و پسند شاه می گردد و خسرو به معمار رومی بسی آب و زمین و درم و دینار می دهد. از سقف کاخ، حلقه یا چَنبَره ای زرین آویخته شده بود که زنجیری طلایی داشت و گوهر نشان؛ تا هر گاه شاه بر تخت می نشیند، تاج را از آن زنجیر بیاویزند؛ به گونه ای که بر سر شاه قرار گرفته باشد. [زیرا تاج، سنگین بود].

شاه هر نوروز بر تخت در ایوان مدائن می نشیند و موبد در نزدیک او. فروتر از موبد، مهتران و بزرگان و روزی دهان (محاسبان گنج خانه ی شاهی که زیردست گَنجور کار می کنند). فرو تر از مهتران، جایگاه بازاریان و سپس درویش.

🔸🔸🔸

در کتاب ارزشمند یادداشت های شاهنامه آمده است :
“َساختمان ایوان مدائن را بیشتر تاریخ نگاران ایرانی و تازی به پرویز نسبت داده اند… ولی به احتمال بیشتر از زمان انوشروان است…
سردار تازی، #سَعد، پس از گشودن مدائن، اموال کاخ را غارت کرد و بخشی را برای #عُمَر فرستاد. سپس خود در آن جا سکونت نمود و بخشی از کاخ را نمازخانه کرد.
تاریخ گشودن مدائن، نوروز بود. از ین رو نوروز این سال را باید نوروز شوم ملت ایران نامید.”

💠#بنیاد_فردوسی_مشهد
💠#كانون_شاهنامه_فردوسي_توس‏

🆔 http://bonyadferdowsitous.ir/

🆔https://t.me/bonyadeferdowsitous

🆔https://www.instagram.com/bonyadeferdowsitous

🆔https://www.aparat.com/BonyadeFerdowsiMashad