خاستگاه و جایگاه شاهنامه پژوهییادداشت روز

✳️مهم ترین باورهای باستانی درباره ی نوروز

✳️مهم ترین باورهای باستانی درباره ی نوروز

دکتر بتول فخراسلام؛ کارگروه دانش و پژوهش بنیاد فردوسی مشهد
و کانون شاهنامه فردوسی توس

در #شاهنامه ی فردوسی و باور ِ بسیاری، جشن نوروز از روزگار #جمشید، شاه پیشدادی است که با پیروزی اش بر اهریمن، شادی و برکت و بارش را به ایرانیان هدیه کرد و مردم آن روز را “روز نو” یا “روز نوین” خواندند و این رسم و آییم در ایران جاودانه شد.

✳️ سر ِ سال نو هُرمز ِ فَروَدین
بر آسوده از رنج، روی زمین

✳️ بزرگان به شادی بیاراستند
می و جام و رامشگران خواستند

✳️چنین جشن فرّخ از آن روزگار
به ما ماند از آن خُسروان یادگار

و این گونه از شهریاران ایران زمینِ روزگاران کهن آن چه به جا و یادگار ماند، شادی و نیکی و فراوانی و آرامش و آسایش بود.

گروهی براین باورند که خدا در نخستین روز فروردین، کار آفرینش انسان و دیگر آفریده ها را به پایان رساند و آدمی برای سپاس و قدردانی درین روز به شادمانی و جشن پرداخت.

بر پایه ی باورهای #زرتشتی روان یا #فرَوَهَر در گذشتگان پاک، در روز نخست فروردین برای جویایی ِ حال و روز ِ خویشاوندان خویش به زمین می آیند و با دیدن شادی بازماندگان از#اهورامزدا
برای آنان خوبی و نیکی را آرزو می کنندو بازماندگان نیز پیش از آمدن فرَوَهَر ها یا روح و روان درگذشتگان به خانه تکانی و تمیز نمودن خانه می پردازند و آماده ی پذیرایی از آنها می شوند.

بسيار ی از پیروان #زرتشت بزرگ براین باورند که زرتشت پیامبر درین روز زاده شد و یا درین روز با خدا به راز و نیاز پرداخت. پادشاهان #ساسانی نیز در دربارهای خود پنج روز نخست یا “نوروز عامه” بار ِ عام می دادند و به رفع نیازهای مردم می پرداختند و “نوروز خاصه” از ششم فروردين به نزدیکان خود اختصاص می دادند.

جشن نوروز بزرگ ترین جشن ملی ایرانیان،. جشن رستاخیز طبیعت ست.در باورهای اساطیری #سیاوس رمزی از رستاخیز نباتی ست. سرود #کین سیاوش مجموعه سرودهایی در باره ی کشته شدن سیاوش است؛ نیز یکی از سی و یک لحن های #باربد است :

✳️ چو زخمه راندی از کین سیاووش
پر از خون ِ سیاووشان شدی گوش

در کتاب #”تاریخ بخارا” از مراسم مغان و زرتشتیان بر مزار سیاوش و هدیه دادن در بامداد نوروز به نام سیاوش یاد شده است.

#ابوریحان بیرونی نوشته است که” نوروز نخستین روز ست از فروردین ماه و ازین جهت روز نو نام کردند؛ زیرا که پیشانی سال نو ست”. استاد #هاشم رضی نوشته اند: ” در واقع پیشانی سال نو بودن باید علت اصلی نوروز باشد؛ یعنی نوروز دخول آفتاب است در برج حَمَل که مصادف است با آغاز اعتدال ربیعی…”

از نوروز در #اَوستا یادی نشده است. نوروز را در #پهلوی #نوگ روز می گفته اند. از آن جا که نوروز جشنی بزرگ بوده و جشن ها با موسیقی همراه بوده است، نام نوروز حتی در گوشه های هفت دستگاه موسیقی ایرانی آورده شده است:
نوروز صبا، نوروز خارا، نوروز عرب…
#منوچهری در دیوان شعرش آورده است :

✳️ نوروز بزرگم بزن ای مطرب نوروز
زیرا که بُوَد نوبت نوروز به نوروز

✳️ برزن غزلی نغز و دل انگیز و دلفروز
ور نیست تورا بشنو از مرغ نو آموز…

نوروز از گذشته های دور برای ما ایرانیان به یادگار مانده است تا در اوج سختی ها و سردی ها همواره به یاد داشته باشیم روز های نو فرا خواهد رسید و روز های نو فراخواهیم ساخت تا امید و شادی این فروزه های ایزدی همواره در وجودمان بدرخشد.
✳️نوروزتان پیروز

💠#بنیاد_فردوسی_مشهد
💠#كانون_شاهنامه_فردوسي_توس‏

🆔 http://bonyadferdowsitous.ir/

🆔https://t.me/bonyadeferdowsitous

🆔https://www.instagram.com/bonyadeferdowsitous

🆔https://www.aparat.com/BonyadeFerdowsiMashad

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن