درخت سرو در ایران باستان

☘️”یکی سروِ آزاده بود از بهشت…”
درخت سرو در ایران باستان

☘️#دکتر_بتول_فخراسلام

🔶در فرهنگ باستانی درخت جایگاهی بس والا دارد. #سرو و نخل بیش از درختان دیگر ارزشمند بوده اند. هر زرتشتی به هنگام زایش فرزند خود نهال ِ سَروی می کاشت و نام فرزند خویش را برآن درخت می نهاد. در کتاب های تاریخی مانند کتاب ابوالحسن بیهقی آمده که زرتشت دو شاخه ی سرو بهشتی آورد و در دو جا کاشت: یکی در دهکده ی “فارمد” یا فریومد توس و دیگری در کاشمر و بریدن این دو درخت را ناخجسته شمرد.
متوکُّل عباسی پس از آگاهی از #سرو کاشمر دستور بریدن آن را می دهد! سرو کاشمر در آن روزگار بیش از ۱۴۰۰ سال عمر داشت. زرتشتیان پنجاه هزار دینار زر نیشابوری پیشنهاد می کنند که به متوکل دهند تا از بریدن سرو، چشم پوشی کند؛ ولی نتیجه نمی بخشد و او نمی پذیرد. در نهایت حسین نجار و گروهی با ارّه و ابزار ویژه درخت را از ریشه می بُرند و به سوی سامرا نزد متوکل می بَرَند؛ ولی پیش از رسیدن بریده های درخت، متوکل کشته می شود و تا پایان همان سال، هرکه دربریدن درخت، دست داشت، می میرد.

🔶گفته شده نقش “جقه” یا سروی که سَرَش خمیده شده و بر شال ها و جامه ها و ترمه های ایرانی چشم ها را می نوازد، نشان سوگ آن سرو ست. چرا که ایرانیان برای آن درخت بسیار گریستند و…..
درباره ی این نقش رمزهای دیگری نیز گفته اند؛ بعضی آن را شعله ی زرتشت دانسته اند. گروهی دیگر آن را نشان راستی و فروتنی.

🌲درخت سرو نماد جاودانگی و زندگی پس از مرگ است؛ و در گورستان ها می کاشتند و نقش آن را بر گورها حجاری می کردند. همچنین سرو با اهورا مزدا در ارتباط ست و نخل با میترا.🌴🌴

🌲 سرو نماد ایستادگی و آزادگی ست. در تخت جمشید هم نقش سرو به فراوانی دیده می شود و هم نخل که نشانی از پیروزی ست و صلح.افزون بر این طرح نخل در پایه ی ستون ها نیز دیده می شود.

🎄آراستن و برافراشتن سرو یا درخت همیشه سبز در مراسم کریسمس و…._همچنان که در یادداشت “تپش مهر در آیین مسیحیت” آورده شد_خاستگاه ایرانی دارد.

🌲جالب است که در مراسم عاشورا در عَلَم ها و طوق ها به گونه ای نمادین از نقش سرو، بهره و الهام گرفته شده است.

☑️در یک کلام، از در و دیوار ِ جهان، “ایران” می بارد.

🌲در شعر فارسی سرو تمثیلی برای آزادگی و بار تعلق نداشتن ست و گاه، مشبه به برای خوش قامتی یار.

گَرَت ز دست برآید چو نخل باش کریم🌴
وَرَت ز دست نیاید چو سرو باش آزاد 🌲

#سعدی

💠#بنیاد_فردوسی_مشهد
💠#كانون_شاهنامه_فردوسي_توس‏

🆔 http://bonyadferdowsitous.ir/

🆔https://t.me/bonyadeferdowsitous